Với sự bùng nổ của công nghệ dẫn đến sự ra đời của các công ty Fintech ngày càng nhiều. Từ đây cuộc chiến chèo kéo khách giữa ngân hàng với các công ty Fintech ngày càng quyết liệt hơn
Sự biến đổi từ Ngân hàng truyền thống sang Digital Banking và Digital Bank
Trước khi mua hiểu hai khái niệm mới mẻ trong ngành nhà băng, chúng ta cùng nhìn lại một chút lịch sử lớn mạnh của ngân hàng Việt Nam.
Ngày 6/5/1951, chủ toạ Hồ Chí Minh ký nhan sắc lệnh số 15/SL có mặt trên thị trường nhà băng nhà nước Việt Nam. Đến năm 1960 đổi tên thành nhà băng quốc gia Việt Nam, tổ chức hợp nhất từ trung ương đến địa phương.
Ngày 31/12/1954, ông Bảo Đại ký quyết định số 48 xây dựng thương hiệu ngân hàng quốc gia Việt Nam ở miền Nam.
Đến năm 1975, sau lúc hai miền hợp nhất, hệ thống nhà băng được quy về 1 mối. Từ năm 1990 đến nay nhà băng hoạt động theo cơ chế thị trường, sở hữu sự điều tiết của nhà nước.
Trong 5-10 năm trở lại đây, sở hữu sự lớn mạnh bùng nổ của kỹ thuật, rộng rãi nhà băng của Việt Nam đã mang sự đổi thay hoàn toàn về dung mạo, với thể nói là “cải lão hoàn đồng”. Họ đưa ra đa dạng dịch vụ mới dựa trên những công nghệ tiền phong mà thế giới đang vận dụng.
Theo thống kê của IDG Việt Nam, trong năm 2017, 81% người Việt tham gia khảo sát trả lời rằng họ ít ra tham dự một giải pháp của Digital Banking. Con số này siêu cao trường hợp so sánh mang mức 21% của năm 2015. Như vậy trong vòng có 2 năm con số này đã nâng cao gấp 4 lần. Điều này cho thấy người dân ngày một tiêu dùng rộng rãi hơn dịch vụ ngân hàng số.
Tuy nhiên, chúng ta cũng phải buộc phải làm cho rõ định nghĩa Digital Banking và Digital Bank. Theo bà Lương Thị Hồng Hạnh, Giám đốc trung tâm Chiến lược và Quản lý dự án VP Bank, thì Digital Banking là “các nhà băng vẫn cung ứng sản phẩm, dịch vụ tài chính của ngân hàng, nhưng đem lại cho người mua 1 trải nghiệm mới. Họ giúp các bạn online để nhận được những dịch vụ của ngân hàng truyền thống”. Ngoại giả, với Digital Banking, người mua đôi khi vẫn nên thực hành các thủ tục tại những đại lý. Còn Digital Bank là số hóa 100% các trải nghiệm của các bạn.
Cũng theo bà Lương Thị Hồng Hạnh, với 2 điểm khiến Digital Bank khó với thể thực hiện tại Việt Nam vào thời điểm này: thứ 1 là chỉ số KYC (Known Your Customer – Hiểu biết khách hàng). Những ngân hàng siêu khó để đạt được một tỷ lệ hiểu biết quý khách cao hơn. Trang bị hai, ở Việt Nam chưa sở hữu luật Agent Banking bắt buộc những ngân hàng chưa được phép thuê bên trang bị ba thực hiện những giao dịch số hóa 100% mang các bạn
“Làm Digital Banking ở Việt Nam không khó”
Ông Trần Hoài Nam và bà Lương Thị Hồng Hạnh tại sự kiện Vietnam Frontier Summit 2018
Đây là nhận định của ông Trần Hoài Nam, Giám đốc dự án IPPS – ngân hàng số của tiền phong Bank. Ông Nam đã sử dụng từ “đa dạng” để diễn tả về sản phẩm dịch vụ tài chính của các ngân hàng hiện nay. Vị Giám đốc dự án của tiên phong Bank đề cập rằng cơ hội khiến cho Digital Banking là siêu rộng mở.
Tán đồng mang quan điểm này, bà Lương Thị Hồng Hạnh nói rằng chúng ta mang đa dạng điều kiện thuận tiện để vận dụng Digital Bank. Việt Nam mang 100 triệu dân, dân số trẻ, tỷ lệ cao số người có các vật dụng logic, tỷ lệ khách hàng Internet cũng ở mức cao so với những nhà nước trong khu vực. Đây là thời cơ lớn cho các dịch vụ tài chính, nhà băng và bảo hiểm thực hiện số hóa.
Bà Hạnh dùng hình ảnh sóng thần để diễn đạt kỹ thuật đã đổi thay cuộc sống của người dân như thế nào. Công nghệ đã đi sâu vào tất cả ngỏng ngỏng của nền kinh tế, của đa số lứa tuổi. Sự thích ứng mang kỹ thuật mới của người Việt là rất nhanh.
Nhưng có phải công nghệ là yếu tố thúc đẩy các ngân hàng phải chuyển đổi mô hình sang Digital Banking?
Theo ông Trần Hoài Nam, khi sự khó khăn giữa các ngân hàng và công ty Fintech trở thành quyết liệt hơn, tiền phong Bank bắt buộc mua ra 1 lợi thế khó khăn – ấy là đầu tư vào kỹ thuật – bởi tiền phong Bank là 1 nhà băng mới buộc phải chưa có đa dạng tiềm lực về con người, về chi nhánh, về độ phủ.
Ông Nam cũng nói rằng chúng ta đang sống trong một kỷ nguyên đáng ngạc nhiên. Chúng ta ngồi nhà dùng smartphone và làm được tất cả mọi trang bị qua những app. Now Delivery giúp chúng ta ăn uống, chuyển động từ nơi này đến nơi khác chúng ta tiêu dùng Grab, tìm vé máy bay hay đặt chỗ khách sạn thì không còn khái niệm đi ra phòng vé v.v… toàn bộ đồ vật đều mang thể khiến cho online. Chính do đó thói quen của các bạn đã thực sự thay đổi.
“Cách đây khoảng 20- 30 năm thì ngân hàng tự coi mình như 1 vị vua, bởi lúc người dùng bắt buộc vay tiền, phải chỗ gửi tiền, không ai có thể giúp được bên cạnh nhà băng. Nếu xem các bộ phim ngày xưa thì ngân hàng vô cùng hoành tráng. Người ngồi trong ngân hàng mặc suit, coi quý khách như rác. Nhưng thời khắc này thì quý khách mới là người mặc suit và ngân hàng cứ chạy theo xung quanh”, ông Nam ví von một bí quyết dí dỏm.
Vào năm 1994, tỷ phú Bill Gates đã từng có 1 câu nhắc mà đến nay nó đã “ứng nghiệm” 1 bí quyết không phải ngờ. Ông kể rằng “Banking is necessary, bank are not” (Dịch vụ nhà băng mới quan trọng chứ ngân hàng không phải quan trọng). Hiện tại chúng ta với thể thấy sự thoái trào của những phòng vé phi cơ, của taxi truyền thống. Digital Banking là điều độc nhất vô nhị, là giải pháp độc nhất để ngân hàng mang thể khó khăn và tồn tại.Sự xuất hiện của các doanh nghiệp Fintech cũng là mối doạ dọa to tới nhà băng truyền thống làm cho những ngân hàng nên đổi thay. Sau khủng hoảng tài chính thế giới năm 2008, đã sở hữu một làn sóng những công ty khởi nghiệp giao hội vào lĩnh vực công nghệ trong tài chính. Thuật ngữ Fintech là từ viết tắt của Financial Technology (Công nghệ Tài chính). Nó bao gồm các siêu thị dùng Internet, điện thoại thông minh, điện toán đám mây và các khoa học tiền phong khác nhằm mục tiêu nâng cao hiệu quả của hoạt động tài chính ngân hàng.
Sở dĩ Fintech là mối đe to tới những ngân hàng là vì họ cung cấp các giải pháp, giữa người đi vay và người cho vay chả hạn, rất hiệu quả, rút ngắn thời kì hầu hết so với thủ tục duyệt tại nhà băng. Fintech giúp cho những giao du tài chính dễ dàng, sáng tỏ hơn và mức giá phải chăng hơn.
Theo ông Trần Hoài Nam, với 3 lý do để các ngân hàng buộc phải chuyển mạnh sang Digital Banking, đấy là sự thay đổi hành vi của người mua, tiềm lực của ngân hàng và các ngành nghề khác với thể thay thế nhà băng truyền thống.
Về việc chuyển đổi từ ngân hàng truyền thống sang Digital Banking, bà Lương Thị Hồng Hạnh cho biết quá trình 2008- 2009 VP Bank là ngân hàng ngoài quốc doanh. Năm 2010 đổi tên thành ngân hàng Việt Nam phồn thịnh vượng để xây dựng một nhà băng tiên tiến. Vào thời điểm ấy VP Bank có 200 chi nhánh, mang nhiều kinh nghiệm trong dịch vụ nhà băng và bảo hiểm, nhưng nhờ sự viện trợ của siêu thị tham mưu bậc nhất thế giới là McKinsey, VP Bank nhận thấy rằng Việt Nam đứng trước thời cơ quá to mà không thích nghi thì sẽ tụt hậu. VP Bank chuyển sang nhà băng số không hề bị ảnh hưởng bởi sự khó khăn, mà bởi thời cục, bắt buộc “cải lão hoàn đồng”, cần thích ứng sở hữu thị trường, chọn bí quyết chạy đua có thị trường sôi động ở Việt Nam.
4 nguyên tắc cho các startup muốn “nhảy” vào lĩnh vực tài chính ngân hàng
Theo bà Lương Thị Hồng Hạnh, bất cứ một siêu thị nào, 1 dự án nào cũng mang thể thất bại, nhưng không được phép thất bại lớn mà bắt buộc thất bại thật nhanh, thất bại thật phải chăng. Bà đã từng thất bại rộng rãi lần mang những dự án nhưng đều là các thất bại có tài chính và nguồn lực tốt nhất có thể.
Bà Hạnh đã san sẻ 4 nguyên tắc mình học được từ ngân hàng Commonwealth Bank of Australia – 1 ngôi sao trong lĩnh vực tài chính nhà băng số, ấy là:
– phổ biến hơn
– tốt hơn
– dị biệt
– Bớt đi
Có nguyên tắc cuối, chả hạn những nhà băng bây giờ sở hữu 20 giây để xử lý giao thiệp, làm cho thế nào để bớt đi thành 10 giây, 5 giây. Giả dụ 1 ngân hàng đầu tư 100 nghìn USD cho 1 dự án, thì nhà băng của bạn làm cho thế nào để đầu tư 20 nghìn USD mà vẫn mang hiệu quả.
“Khách hàng chỉ với 24 giờ, không phải với giờ thứ 25 cần bắt buộc mang đến cho họ phổ biến thứ 1 trong một khoảng thời gian hữu hạn”, bà Hạnh cho biết.
Trong năm nay, tính cho đến thời điểm bây giờ, đã với 78 startup đăng ký hoạt động trong lĩnh vực Fintech, trong ấy với 27 startup đã được cấp giấy phép trung gian tính sổ và cổng tính sổ. Nhưng bà Hạnh cho rằng khởi nghiệp trong lĩnh vực sản xuất giải pháp thanh toán (payment) là đa dạng rủi ro, dễ thua lỗ. Bà khuyến cáo rằng các công khởi nghiệp phải tìm các biện pháp cho siêu thị vừa và nhỏ, cho các doanh nghiệp đa quốc gia chứ không phải nhất mực buộc phải nhảy đầm vào thị trường payment.
Tán đồng với ý kiến này, ông Trần Hoài Nam cũng cho rằng startup Việt không cần tậu các biện pháp quá đồ sộ để thay thế ngân hàng, trở nên đối thủ của nhà băng. Họ buộc phải mua các không gian, những giải pháp để hỗ trợ ngân hàng. Với nhiều lớp các bạn mà ít ngân hàng và công ty Fintech tiếp cận tới là các người bán hàng online, shipper, chủ cửa hàng tạp hóa…
